Kategori: Makaleler

Baba TC Nasıl Öğrenilir? — Tarihsel Arka Plan ve Güncel Tartışmalar Işığında T.C. Kimlik Numarası nedir ve nasıl oluştu? “TC” yani T.C. Kimlik Numarası, her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşına nüfus kayıtları çerçevesinde atanan, 11 haneli benzersiz bir kimlik kodudur. ([Vikipedi][1]) Bu sistemin temeli, nüfus kayıtlarının bilgisayar ortamına aktarılması amacıyla başlatılan MERNİS (Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi) projesine dayanır. 28 Ekim 2000’de tüm vatandaşlara tek bir kimlik numarası verilmesiyle uygulamaya girmiştir. ([Vikipedi][1]) MERNİS’e geçişle birlikte nüfus cüzdanı, pasaport, ehliyet gibi tüm resmi belgelerde bu numara kullanılmaya başlanmış; alışılmış “ser‑no / cilt / aile sıra no” gibi çeşitlilikler yerini tek ve standart bir sisteme…

Tahribi Harabat Hangi Dönemdedir? Ankara’da yaşarken, her gün aynı sokaklarda yürürken bazen geçmişin izlerini fark ediyorum. Hani o eski evlerin, terkedilmiş binaların arasındaki sessizliğe bakarken, bir zamanlar bu yerlerin hayatla dolu olduğunu düşünürüm. Sonra aklıma gelir: “Tahribi harabat hangi dönemdedir?” Bu soruyu düşünmeye başladığımda, bir yandan da ekonomiyi okurken öğrendiğim şeyler aklıma gelir. Çünkü her şeyin bir dönüşümü vardır; eski bir dönemin tahribatı, yeni bir yapının doğuşuna işaret eder. Tıpkı ekonomide olduğu gibi, geçmişin izleri, bazen geleceğin temellerini oluşturur. Bu yazıda da tahribi harabatın hangi döneme ait olduğunu, hem tarihsel hem de toplumsal bir bakış açısıyla keşfetmeye çalışacağım. Tahribi Harabatın…

Mefhumu Muvafakat Ne Demek? Cesur Bir Analiz Gelin, biraz “Mefhumu muvafakat” meselesine girelim. Hani şu kelimeyi duyduğunda hemen aklına bir kanun maddesi ya da profesör tavsiyesi geliyordur. Klasik, ciddiyetle karışmış kelime dağarcığına biraz dikkatle bakmak lazım. Çünkü bu terim, çok derin bir anlam taşıyor ve o kadar da sık kullanılmıyor. Bu yazıda, “mefhumu muvafakat”ın ne olduğunu net bir şekilde açıklayacak, artılarını ve eksilerini inceleyecek, sonra da aklınızda bazı sorular bırakacağım. Çünkü bence, “Mefhumu muvafakat”ın ne kadar işlevsel olduğuna karar verirken, bir dizi kritik noktayı sorgulamak gerekiyor. Mefhumu Muvafakat Ne Demek? Temel Anlamı İlk olarak, işin temeline inelim. “Mefhumu muvafakat”, tam…

Kur’an’da Adı Geçen İsrailoğulları Kimdir? Hepimiz zaman zaman geçmişi, özellikle de kültürel ve dini öğretileri düşünürken, bu öğretilerin geleceğe nasıl yansıyacağına dair sorular sorarız. Bazen, geçmişteki toplumlar, gelecekteki dünyamızın şekillenmesinde önemli bir rol oynar gibi hissediyorum. Bugün Kur’an’da adı geçen İsrailoğulları’na bakarken, bu halkın tarihinden çıkarılacak derslerin, gelecekte nasıl bir toplum yaratmamıza yardımcı olabileceğini düşünmek istiyorum. Tabii, biraz kaygı, biraz da umutla… Peki, Kur’an’daki İsrailoğulları kimdir ve 5-10 yıl sonra bu kavmin hikayesi, gündelik hayatımızı, işimizi ve ilişkilerimizi nasıl etkileyebilir? İsrailoğulları Kimdir? Biraz Geçmişe Yolculuk İsrailoğulları, Kur’an’da sıkça geçen bir topluluktur ve Hz. Yakup’un (İsrail) soyundan gelen bir halkı ifade…

Antrenman Nedir? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Psikolog Gözüyle: İnsan Davranışlarını Anlamaya Çalışırken Bir psikolog olarak, insan davranışlarının derinliklerine inmeyi çok severim. Her hareket, her adım, her eylem bir hikaye anlatır ve bu hikayeleri anlamak, insanların dünyasına dair önemli ipuçları sunar. Günlük yaşamın koşturmacasında fark ettiğimiz ama üzerinde pek durmadığımız bir şey vardır: Antrenman. Sadece fiziksel olarak vücut geliştirme değil, zihinle yapılan antrenmanlar da tıpkı bedenimiz gibi gelişim gösterir. Peki, antrenman sadece bir fiziksel aktivite midir, yoksa içinde derin psikolojik süreçler barındıran bir olgu mudur? Bu yazıda, antrenmanı psikolojik açıdan inceleyerek, neden antrenman yapmanın yalnızca vücuda değil, zihne de fayda sağladığını…

Hentbol Nasıl Oynanır Kısaca? Eskişehir’deki üniversitede çalışırken, sporla ilgili derslerde öğrencilere bazen hentbol hakkında da konuşmalar yapıyorum. Hentbol, futbol veya basketbol kadar popüler olmasa da aslında oldukça heyecanlı ve dinamik bir spor. İnsanlar genellikle kuralları bilmedikleri için bu sporu nasıl oynandığını sormak istiyor. Hentbolu, aslında bildiğiniz sporlarla kolayca ilişkilendirebilirsiniz; futbol gibi takım oyunu, basketbol gibi hız ve strateji var. O zaman gelin, hentbol nasıl oynanır kısaca, biraz daha yakından bakalım. Hentbolun Temel Kuralları Hentbol, iki takımın birbirlerine karşı oynadığı bir takım sporudur. Amaç, topu rakip takımın kalesine atarak gol yapmaktır. Her takımda 7 oyuncu bulunur: Bir kaleci ve 6 oyuncu.…

Derin Dondurucuda Neler Saklanır? Hepimizin evinde en az bir tane derin dondurucu vardır, değil mi? O büyük kutu, bazen bir yedek gıda deposu, bazen de zor zamanlar için hazırlanan gizli bir kiler gibi işlev görür. Ama derin dondurucuda neler saklanır? Gerçekten de sadece yemek mi, yoksa toplumsal yapılar ve cinsiyet rollerinin de bir yansıması mı? Günlük hayatta, sokakta, toplu taşımada, işyerinde gözlemlediğimiz her şeyin birer yansıması olduğu gibi, derin dondurucularda saklananlar da toplumun neye değer verdiğini, kimlere nasıl fırsatlar sunduğunu ya da kimlerin “dondurulmuş” kaldığını gösteriyor olabilir. Şimdi, derin donduruculara göz atarken, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet perspektifinden bakalım.…

Benim için kafa karıştırıcı bir soruyla başlamak istedim: “Afrika nerenin dili?” derken aslında neyi kast ediyoruz? Coğrafi bir bölgeye atıfta mı bulunuyoruz, yoksa bir dil adı mı arıyoruz? Bu sorunun dilbilimsel, psikolojik ve toplumsal açılardan ne anlama gelebileceğini mercek altına alalım. “Afrika” mı, yoksa “Afrikalı Diller / Afrika Dili” mi? “Afrika” kelimesi, sözlükte bir kıtayı tanımlıyor: dünyanın en büyük ikinci kıtalarından biri. ([Vikipedi][1]) Dolayısıyla tek başına “Afrika”, coğrafi bir yer. Ancak günlük dilde bazen “Afrika dili” ya da “Afrikanca” gibi ifadeler duyarsınız; işte tam burada kafa karışıyor. Çünkü kıtada öyle bir tek “Afrika dili” yok. ([Vikipedi][2]) Afrika kıtası, çok sayıda…

Aerodinamik Testi Nedir? Gerçekten İhtiyacımız Var Mı? Dünyanın dört bir yanında, uçaklardan arabalarına kadar birçok aracı tasarlarken “aerodinamik testleri” yapılır. Bu testlerin amacı, araçların hava ile etkileşimini ölçmek ve bu sayede performanslarını optimize etmektir. Şimdi, buraya kadar her şey kulağa gayet mantıklı geliyor. Ama gelin bir de “aerodinamik test” denen bu olayı bir sorgulayalım. Gerçekten bu kadar önemli mi? Yoksa biraz fazla pompalanan, prestijli bir gösteriş mi? Birçok mühendis ve tasarımcı bu testlerin ne kadar “hayati” olduğunu söylese de, ben bu konuda biraz şüpheciyim. Neden mi? Gelin birlikte bakalım. Aerodinamik Testi: Ne, Nasıl ve Neden? Öncelikle, aerodinamik testlerinin amacı nedir?…

Şikayet Dilekçesi Nasıl Bitirilir? Toplumsal Cinsiyet ve Adalet Perspektifinden Bir Analiz Bir şikayet dilekçesi yazmak, çoğu zaman duygusal bir yük taşır. Kişi, haklarını savunmak, bir haksızlıkla mücadele etmek veya sistemdeki eksikliklere dikkat çekmek için bu araca başvurur. Ancak, bu sürecin nasıl sonlandırılacağı, yalnızca hukuki değil, toplumsal cinsiyet ve adalet anlayışımızla da şekillenen bir mesele haline gelir. Bu yazıda, şikayet dilekçelerinin nasıl bitirilmesi gerektiği konusunda, kadınların toplumsal etkiler ve empati odaklı, erkeklerin ise çözüm odaklı ve analitik bakış açılarını ele alacağız. Amaç, bu dinamiklerin şikayet dilekçesi yazma sürecindeki farklı etkilerini anlamak ve toplumsal cinsiyet farklarını düşünerek daha adil bir çözüm önerisi…